Camperreis Spanje dag 79; van Olmillos naar El Cortijo

Santo Domingo de la Calzada, San Millan de la Cogolla en de Rioja

In tegenstelling tot gisteren volg ik vandaag op de 79^e dag van de Camperreis Spanje een relatief kort traject. Ik reis van Olmillos via Santo Domingo de la Calzada, waar ik de kerk met de wonderlijke kippen bezoek, naar San Millan de la Cogolla waar ik hoge verwachtingen van had maar wat uitloopt op een teleurstelling. Daarna rijd ik de Rioja binnen. In Elciego bekijk ik het bizarre hotel dat gebouwd is door o.a. de architect Calatrava. Daar vlak in de buurt vind ik mijn overnachtingsplek temidden van de wijnvelden van de Rioja.

Santo Domingo de la Calzada

Ik word vanochtend rond 6.30 uur wakker gemaakt door een groep zingende pelgrims die al vroeg op pad zijn gegaan. Als ik de verduistering optrek dan zie ik dat het ondanks de belofte van de weer-app geen zonnig weer is. Weer donkere wolken. Na ontbijt vertrek ik richting Santo Domingo de la Calzada. Het stadje is een beetje non-discript. Ik kan parkeren in de buurt van het centrum in een wijk waar waarschijnlijk veel tweeverdieners wonen omdat oma’s (neem ik aan) massaal bezig zijn met het wegbrengen van de kleinkinderen naar de school.

Ik loop de aardige binnenstad in en kom uiteindelijk aan bij het pleintje waar de kathedraal staat. De kerk staat los van de toren en is onlangs knap gerestaureerd.

Toen Santo Domingo nog geen Santo was leefde hij aanvankelijk een kluizenaarsbestaan. Maar toen hij zag hoeveel moeite de pelgrims hadden om de nabij gelegen rivier over te steken, vond hij dat hij maar iets nuttigers moest gaan doen. Hij verbeterde de wegen, bouwde een brug en een hospitaal voor de pelgrims. Dat laatste is inmiddels tot een luxe hotel verbouwd.

Aan Santo Domingo zijn ook mirakels verbonden zoals het een goede Santo betaamt anders was hij natuurlijk nooit Santo geworden. Een van de mirakels gaat als volgt:

Toen een knappe jongeman met zijn ouders in een herberg overnachtte, werd de herbergiersdochter gelijk smoorverliefd op hem. Zij liet dat duidelijk merken maar daar trapte de brave zoon niet in. Daar werd de herbergiersdochter zo woedend over dat ze een zilveren schaal in zijn bagage verstopte en toen de gasten de volgende dag vertrokken waren zei ze tegen haar vader dat de jongen de zilveren schaal gestolen had. Pa dus naar de rechter die er gelijk de politie, of wat daar voor doorging, er achterheen stuurde. De zoon werd opgepakt en werd maar gelijk berecht: de doodstraf door ophanging die maar gelijk uitgevoerd werd.

Toen de ouders van hun pelgrimage terugkeerden naar de voor hen onfortuinlijke plaats, merkten ze dat hun opgehangen zoon nog leefde. Dus naar de rechter toe om te vragen of hij losgemaakt en vrijgelaten kon worden. Dat was lachen voor de rechter. Hij was net twee hanen aan het braden. Hij geloofde de ouders natuurlijk niet en zei: “als deze half gebraden hanen gaan kraaien dan geloof ik jullie” en prompt begonnen de hanen te kraaien. De zoon werd gelijk losgemaakt en vrijgelaten en de dochter van de herbergier werd opgepakt en in plaats van de zoon opgehangen. Zíj overleefde het niet.

Als aandenken aan deze gebeurtenis worden er in de kathedraal nog steeds twee hanen gehouden in een mooi kippenhok. Het is bizar om tijdens het kerkbezoek de hanen regelmatig te horen kraaien.

De bouw van de kathedraal begon rond 1150 en is daarna vele keren veranderd en uitgebreid. Laatstelijk is dat in de jaren ’90 van de vorige eeuw gebeurd. Tot dat tijdstip stond het hoofdaltaar waar het in een kerk hoort te staan. Maar tijdens de restauratie van de kerk kwamen mooie romaanse elementen aan het licht waar het hoofdaltaar stond. En dan zijn de Spanjaarden heel opportunistisch en praktisch: dan zet je het hoofdaltaar  maar in de zijbeuk neer. Het is een gotisch altaarstuk dat zoals gebruikelijk scènes uit het leven van Christus weergeeft. Bijzonder vond ik dat God op meerdere plekken in de kerk afgebeeld werd. Iets waar men in het algemeen toch heel terughoudend mee is.

Daarnaast is er een groot albasten mausoleum gebouwd voor Santo Domingo waarvan de basis in de crypte te vinden is. Ten tijde van mijn bezoek werd hij nog volledig geëerd: een paar dames prevelden gebeden en liepen meerdere keren in fors tempo om het mausoleum heen.

In de kloosteromgang was een tentoonstelling gemaakt van legpuzzels van Bijbelse taferelen. Sommige bestonden uit 10.000-en stukjes. Bizar om hier een tentoonstelling voor in te richten. Bij de uitgang is een relatief grote winkel gesitueerd. Je kunt er tal van hanen en kindekes Jezus kopen variërend in grootte en prijs (van € 2,– tot € 45,–). Ik begin er een beetje de slappe lach van te krijgen. Zoveel bijgeloof, zoveel commercie, zoveel onzin.

 

San MIllan de la Cogolla

Vervolgens doorgereden naar San Millan de la Cogolla. Daar staan twee kloosters: San Millan de Suso en San Millan de Suso waar ik hoge verwachtingen van had. Maar dat viel tegen! Gelijk toen ik de parkeerplaats opreed zei mijn intuïtie dat dit geen goede plek was. Aan de omvang van de parkeerplaats is af te leiden dat het grote klooster als een belangrijk bedevaartsoord wordt gezien. Er was niet veel publiek maar er waren twee bussen waar over het algemeen bejaarde dames uit stapten om het geloof weer een beetje op te poetsen.

Het grote klooster maakte een bedreigende indruk: Heel groot, Heel dikke muren, Heel kleine ramen, Poorten die niet uitnodigen om aan te kloppen. In het ontvangstcentrum werden allerlei prullaria voor hoge prijzen verkocht. Ik was niet zo geïnteresseerd in het grote klooster maar meer in het kleine klooster dat een paar kilometer verderop ligt. Dat kloostertje schijnt heel fraai te zijn met westgotische, mozarabische en romaanse elementen.

Ik loop er door de bossen en velden naar toe en probeer een kaartje te kopen bij de kiosk maar er is niemand aanwezig. Dan loop ik naar het klooster waar de deur net open gaat en een paar mensen het gebouw verlaten maar als ik aanstalten maak om naar binnen te gaan wordt de deur dichtgegooid. Ik klop. Geen reactie. Dan komen er weer mensen naar buiten en wil ik weer naar binnen gaan. Maar de dienstdoende suppoost snauwt een paar keer: ticket, ticket, ticket en wijst naar het kioskje.

Ik ga er weer naar terug en nu zit er een vrouw uitvoerig te telefoneren terwijl ze mij ziet. Na enige tijd opent ze het loket en ik vraag om een ticket. “No ticket”. Ik moet die kopen in het grote klooster en ik moet dus weer teruglopen. Ik trek mijn wenkbrauw op ten teken dat ik het vreemd vind maar ze smijt het loket voor mijn neus dicht. Dus weer teruggelopen naar het grote klooster. Niet om alsnog een kaartje te kopen maar om mijn beklag te doen. Ik probeer het tactisch uit te leggen maar ook hier wordt met een schouder ophalen op gereageerd en het loket wordt gesloten.

Ik zie inmiddels een wetmatigheid: naarmate de Roomse bastions groter zijn voelen de beheerders ervan zich machtiger en bejegenen het publiek alsof dat volkomen afhankelijk van hen is. Totaal anders is dat bij de kleinere kerken en kloosters. De deur wordt voor je opengemaakt als die op  slot zit. Men is niet te beroerd om uitleg te geven en is uiterst vriendelijk.

Maar het verbaast me eigenlijk niet. De leiders van de grote kerk laten niets na om het publiek en de gelovigen van zich te vervreemden. Tja dan moet je niet klagen dat je geen publiek en gelovigen meer overhoudt.

 

De Rioja

Ik rijd dus kwaad en teleurgesteld weg uit deze naargeestige plek. Ik rijd door een heuvelachtig landschap waar aanvankelijk alleen maar gras en graan verbouwd wordt maar langzamerhand zie ik steeds meer wijngaarden. Uiteindelijk rijd ik door de Rioja waar bijna geen plek onbenut wordt en waar kilometers achter elkaar druivenstokken geplant zijn. Sommigen zijn heel oud.

In Elciego wordt mijn aandacht getrokken door een bizar modern gebouw. Het blijkt een hotel te zijn van een niet ongefortuneerde wijnbouwer. Hij heeft er een luxe hotel in gevestigd dat ontworpen is door de beroemde architecten Hadid en Calatrava. Ik had het graag van nabij bekeken maar dat blijkt alleen voor hotelgasten mogelijk te zijn of fors betalende bezoekers. Door een aantal body-guards wordt goed opgelet of er geen ongenode gasten binnen komen. En met een camper ben je al snel verdacht. Het is me wel een dag van de gastvrijheid vandaag.

Iets verder op, het loopt al tegen de avond, vind ik een mooie overnachtingsplek midden tussen de wijnvelden. Het zou me niet verbazen als ik vanavond te horen krijg dat ik hier niet mag staan. Dat past een beetje in de trend van de dag. Ik schrijf mijn bijdrage aan de blog maar kan hem helaas niet meer opladen omdat mijn telefoon steeds slechter functioneert als hotspot. Jammer maar de reis loopt langzaamaan ten einde. Ik moet thuis dan maar de laatste dagen uploaden. Vanavond dodenherdenking.