Het laatste reisbericht voorlopig

Dit wordt wel een heel kort reisbericht. Bij terugkomst in Mechelen op 14 augustus wilde ik in de avond het afsluitende bericht verzenden, maar na 60 dagen hereniging ben ik er niet toe gekomen en ook de dagen daarna niet. Excuses hiervoor want ik begrijp dat sommigen zich serieus zorgen begonnen te maken over mijn welbevinden. Niets aan de hand dus (576/10.576 km).

Het 61^e reisbericht biedt niet veel nieuws. Het was van 9.00 uur tot ca. 16.00 uur ruim 500 km snelweg met een rustig sukkelgangetje van 90 km/h. Geen files. Alles verliep gladjes. Het drukke verkeer was wel even wennen na de stille wegen van Zweden. De terugkomst was hartverwarmend.

Wat nog te wachten staat

De komende weken zal ik de teksten redigeren, want de dagelijkse posts zijn ‘wie aus einem Guss geschrieben’ en dan willen er nog wel eens taal- en stijlfouten in sluipen. Bovendien heb ik veel meer foto’s gemaakt dan ik tot op heden gepubliceerd heb. Ik zal die aanvullen. En tenslotte zal ik per dag nog kaarten bij de dagberichten opnemen. Maar het kost even tijd dus morgen is dat niet klaar.

Een eerste indruk achteraf

Dan tenslotte een eerste globale nabeschouwing. Alhoewel de reis door Zweden niet de mooiste reis was die ik de laatste 10 jaar gemaakt heb, daarom was het nog geen slechte reis. Enkele eerste gedachten:

1. Het noorden en het midden van Zweden hadden verreweg mijn voorkeur boven het zuiden van Zweden. Minder druk en indrukwekkende natuur.
2. Zoals net beweerd: de natuur is bijkans eindeloos. Er schijnt geen eind te komen aan de natuurgebieden en dat werkte aanvankelijk behoorlijk intimiderend op mij als je bijvoorbeeld tientallen kilometers door dennenwouden reist..
3. Ondanks dat ik voorbereid was op de uitgestrektheid van het land liet ik me telkenmale weer verrassen door die omvang. Goed plannen is noodzaak om te voorkomen dat je soms 100 of meer kilometers, moet omrijden.
4. De steden (met wellicht de grote steden als uitzondering die ik niet bezocht heb) zijn bepaald niet mooi. De meeste steden en dorpen die ik bezocht hebben niet bepaald een diepe indruk op me gemaakt. Wellicht daardoor maken de Zweedse steden geen levendige indruk; straten maken vaak een verlaten indruk; terrassen (voor zover ze er zijn) zijn vaak leeg. Gemeentebesturen lijken er eerder op gericht zijn om hun gemeente zo lelijk mogelijk te maken dan dat ze voor stedelijke kwaliteit zorgen. Het plaatsen van bloembakken en het ophangen van vlaggetjes maakt eerder een droevige indruk dan dat je er vrolijker van wordt. Uiteraard en gelukkig zijn er ook gunstige uitzonderingen. Ik noem er enkele: Ystad, Åhus, Gränna, Eksjö, Uppsala, Hudiksvall. Ze zijn bijna allemaal in het zuiden van Zweden te vinden.
5. Het wildleven in de natuur is indrukwekkend. Je moet wel een enorme sukkel zijn indien je bij voorbeeld in Lapland geen rendieren tegenkomt.
6. Het is een verademing dat je in Zweden ‘wild’ in je camper mag overnachten. Het ‘allemansrätten’ (het recht op publieke toegang) is een gouden greep ook al besef ik dat dat alleen mogelijk is in een zo dun bevolkt land als Zweden. Nu maar hopen dat de mensen die gebruik maken van allemansrätten hun gedrag op deze gastvrije manier weten aan te passen.
7. De Zweden spreken vrijwel altijd uitstekend Engels. Vaak zelfs op het niveau van ‘native speaker’. Maar zoals altijd zijn de mensen die beweren wel een beetje Engels te kunnen spreken zeer goed gebekt terwijl de mensen die zeggen heel goed Engels te spreken vaak moeilijk te volgen zijn.
8. De wegen zijn uitstekend te noemen. Zelfs de onverharde wegen zijn meestal heel goed te berijden. Dat is verbazingwekkend als je bedenkt wat die wegen in het winterseizoen te verwerken krijgen
9. ‘De’ Zweed’ (voor zover die bestaat) is in het algemeen zeer bescheiden en wellicht daardoor niet altijd heel erg toegankelijk. Ze weten niet altijd goed om te gaan met een vriendelijke groet of een spontaan gesprek. Maar als je ze nodig hebt dat zijn ze bereid om veel voor je te doen. En als het gesprek eenmaal op gang gekomen is dan vinden ze het eigenlijk heel leuk en moet je er nog moeite voor doen om er een einde aan te knopen. De jongere generatie is in het algemeen veel opener.
10. De wegen zijn ruim voorzien van bordjes die verwijzen naar bezienswaardigheden (een soort gestileerd klavertje vier). Maar dat houdt tevens in dat niet al die bezienswaardigheden ook allemaal bezienswaardig zijn. Er zitten plaatsen bij waar ik eigenlijk geen kilometer voor zou willen omrijden. Wees er dus selectief mee.
11. Qua musea is Zweden een wat dor gebied. De collecties zijn niet altijd heel bijzonder en worden vaak ook nog eens matig gepresenteerd. Bij openluchtmusea die vaak gericht zijn op het leven in de 19^e eeuw of eerder zijn ook heel vaak verdubbelingen. Uitzondering zijn de bezienswaardigheden die door de Unesco erkend zijn. Die zijn eigenlijk altijd interessant en worden goed gepresenteerd.
12. Veel mensen hebben mij gevraagd: Noorwegen of Zweden; mijn voorlopig antwoord is Noorwegen. Meer afwisseling in landschappen, meer diversiteit in bezienswaardigheden en een iets opener bevolking.
13. Hikers stellen dat Zweden een soort Walhalla is. Ik kan dat niet beoordelen want de leeftijd zorgt er voor dat echt hiken er niet meer inzit. Maar het lijkt me wel dat je deze hikes heel goed moet voorbereiden. Uit veiligheidsoverwegingen maar ook om te voorkomen dat je dagen lang door een dennenwoud moet lopen.

Dank

Deze lijst kan wellicht nog aangevuld worden als ik alles een beetje verwerkt heb. Maar voorlopig moet je het hiermee doen. Rest mij nog jullie hartelijk te danken voor het meelezen van de reisberichten en de commentaren die jullie gaven via mededelingen op de website, de mail, whatsapp en wat is er tegenwoordig niet nog meer. Ik heb daar zeer van genoten.

Als de gezondheid me niet in de steek laat hoop ik volgend jaar weer op pad te gaan. Waarheen is nog een vraag maar ik heb voldoende tijd om daar nog over na te denken.

De terugweg met een bonus

Ik rijd in de ochtend door Denemarken naar het zuiden en kom tijdens een koffiepauze in Christiansfeld terecht. Dat blijkt een interessant stadje te zijn van de Moravische geloofsgemeenschap. Daarna rijd ik door tot voorbij Kiel en besluit daar in de buurt te overnachten (287/10.000 km).

Verdwaald

Ik wilde vanochtend al vroeg vertrekken om ten minste 600 km te rijden richting huis maar dat is al bij de aanvang mislukt. Ik wilde met Luna een korte wandeling maken door het kleine en mooie nabij gelegen natuur- en recreatiepark. Maar zo klein was het niet om er toch in te kunnen verdwalen en dat neemt tijd in beslag als je ook nog eens je telefoon in de camper achterlaat. Dus na 1,5 uur uiteindelijk de camper weer teruggevonden. Luna blij, ik een beetje chagrijnig maar eigen schuld.

Het eerste gedeelte van de tocht door Denemarken gaat over de E20. Niet erg opwindend maar wel bijzonder om te zien hoe een gigantisch infrastructureel project wordt aangepakt. Ik vermoed dat er een spoorlijn parallel aan de autoweg gebouwd wordt.

Denemarken – Zweden 1-0 (qua infrastructuur)

Had ik al in Zweden bewondering voor de intensieve wijze waarop dit soort werken aangepakt wordt, ik moet toegeven dat ze na Denemarken nu voor mij op de tweede plaats zijn geëindigd; Denemarken op 1. Ik denk dat over een lengte van ca. 85 kilometer, grondverzet wordt gepleegd, viaducten worden gebouwd enz. En niet op één plek maar over de volle lengte van de 85 km. Chapeau!!!

Christiansfeld

Als het tegen 11.00 uur loopt en de behoefte aan water en koffie aan het oplopen is, zie ik langs de snelweg een bord dat verwijst naar een Unesco locatie: Christiansfeld. Toch maar even poolshoogte nemen.

Het gaat hier om een evangelische broedergemeente ofwel de Moravische kerk (in Nederland meer bekend als de hernhutters) die door de eeuwen heen een afsplitsing vormde van andere kerken (o.a. de gereformeerde en de protestantse kerk).

Voor zover ik het begrepen heb is het een gemeenschap die piëteit hoog in het vaandel had staan. Ook de sociale gemeenschap was een belangrijk uitgangspunt om het geloof te belijden.

Het ontstaan van Christiansfeld

Na vele jaren tegenwerking kreeg de Moravische kerk van koning Christian VII van Denemarken het recht om een stad op te richten, hun geloof uit te dragen en in hun bestaansrecht te voorzien door handel en fabricage van goederen.

Christiansfeld werd sterk centraal bestuurd. In 20 jaar tijd hebben ze het voor elkaar gekregen om eind 18^e eeuw de stad op te bouwen met een stratenplan die ten grondslag zou kunnen liggen aan New York. Vrije vestiging van bedrijven was niet toegestaan. Er werd centraal bepaald hoeveel, bakkers, slagers, houtbewerkers e.d. deel van de gemeenschap mochten zijn.

Kinderen werden thuis opgevoed maar ze na een zekere leeftijd niet getrouwd waren konden ze hun intrek nemen in een broeder- of zusterhuis. Daar mochten ze zolang het nodig was of zolang ze wilden wonen, een vak leren en werken. Binnen die huizen werd er veel gedaan aan scholing en aan het ontwikkelen van gemeenschapszin. Iedere dag werd gemeenschappelijk geopend en afgesloten met samenzang.

Christiansfeld was ook de eerste gemeente in Denemarken die aan ouderenzorg deed door een soort bejaardenhuis in te richten.

Soberheid

In alle geloofsuitingen vierde soberheid de boventoon. Niets mocht de relatie tussen mens en Jezus in de weg staan. Dat kun je heel goed zien aan de inrichting van de kerk: een geheel witte ruimte zonder versiering of wat dan ook. Eenvoudige banken en zonder altaar. Opvallend is dat alle ruimtes die ik bezocht heb heel licht waren en ruim voorzien waren van grote ramen.

(inter)nationale contacten

Er waren veel internationale contacten. Zo gaf men jaarlijks een overzicht uit van alle gebeurtenissen die niet alleen in Denemarken maar ook daarbuiten plaatsvonden. Dit bevorderde bij voorbeeld het (inter)nationale contact tussen vakbroeders. Men onderhield zelfs een eigen postsysteem. Ook werd er binnen de beperkte mogelijkheden veel aan ontwikkelingswerk gedaan.

Tolerantie en renaissancistische eigenschappen

Je zou denken dat een zo sterk centraal aangestuurde gemeenschap weinig tolerant gedrag laat zien. Maar dat blijkt toch anders te liggen. De Moravische Kerk blijkt veel renaissancistische trekken te vertonen al weet ik niet hoe de piëtistische opvattingen stroken met het renaissance ideaal.

Tolerantie komt ook naar voren doordat afwijkend gedrag niet altijd veroordeeld werd maar bespreekbaar werd gemaakt. In hoeverre dat sturend was kon mij niet verteld worden. Zo staat de Moravische Kerk redelijk open tegenover de LHBTQ+ gemeenschap en wordt homoseksualiteit breed erkend.

Uiteraard staan anno 2025 de opvattingen van destijds niet meer centraal. Ook anderen dan leden van de Moravische Kerk zijn nu inwoners van Christiansfeld. Maar zo vertelde mij iemand. De kern is nog steeds herkenbaar met name door de grote waarde die men hecht aan het gemeenschapsleven.

Dit is allemaal nieuw voor mij en ik wil me in de komende maanden toch eens meer verdiepen in deze kerkgemeenschap.

Verder door Duitsland en de eerste file sedert twee maanden

Na bijna 3 uur weer doorgereden richting grens Denemarken/Duitsland en daarmee neem ik voor nu definitief afscheid van Scandinavië. Ik wil nog een flink stuk doorrijden naar het zuiden in Duitsland maar op de verkeersborden lees ik dat er zeer lange files staan rond Hamburg.

Daar wil ik me niet aan wagen en dus zoek ik een overnachtingsplek die ik vind in de nabijheid van een zwembad en een manege en andere sportvoorzieningen in de gemeente Rickling. Geen superplek maar ‘s nachts heb ik toch mijn ogen dicht. Morgen dan maar wat langer rijden maar dan moet ik wel wat vroeger vertrekken en niet verdwalen wat me hier geheel onmogelijk lijkt.

Bij de Vikingen

Vandaag maar een heel kort traject afgelegd omdat ik in de late ochtend onverwacht het ongelooflijk goede Vikingmuseum van Ladby heb bezocht en dat nam nogal wat tijd in beslag (111/9.713 km).

De indrukwekkende brug over de Grote Belt

Vanochtend ben ik rond 9.00 uur weggereden van de mooie overnachtingsplek in Fjenneslev. Een eerste stuk over de snelweg gereden en de brug over de Grote Belt genomen die overgaat in een minder mooie maar veel langere brug die me op het vaste land brengt. Indrukwekkende bouwsels.

Het koningsgraf van Ladby

Daarna was ik de route even kwijt en kwam als bij toeval vrijwel langs het Vikingmuseum van Ladby. En zoals het zo vaak gaat: als je hoge verwachtingen hebt van een plaats die je wilt bezoeken dan valt dat soms in de praktijk wat (of soms heel erg) tegen. Daartegenover staat dat als je ergens langsrijdt en je er weinig verwachtingen van hebt dat dat in de werkelijkheid vaak alle verwachtingen overtreft.

De ontdekking van het koningsgraf

Dat was het geval bij het Vikingmuseum van Ladby. Ik had hier nog nooit van gehoord maar dat zal wel aan mij liggen want de oorsprong van dit museum moet behoorlijke wat aandacht gekregen hebben door archeologen die gericht zijn op de Vikingen.

Wat wil het geval? In 1935 heeft een amateur archeoloog ijzeren voorwerpen gevonden rond een heuvel en nader onderzoek toonde aan dat het een grafheuvel was van een koning van de Vikingen die daar met groot ceremonieel begraven was rond het jaar 900. Het is dus een graf van bijna 1.200 jaar oud. Bij de opgraving kwamen de gave resten vrij van een geborgen oorlogsschip met daarin de overblijfselen van de koning en al zijn goederen die mee begraven waren: wapens, vee, paarden, honden enz.

De tentoonstelling

Door de jaren heen is er veel onderzoek gedaan rond deze opgraving en is er een klein museum ingericht in de nabijheid van de haven en de grafheuvel. Het is voor zover bekend het enige Vikingen graf waar de koning ook daadwerkelijk in begraven is.

De tentoonstelling toont de voorwerpen die gevonden zijn en legt uit op welke wijze de Vikingen oorlog voerden en wat oorlog voor Vikingen betekende. Alles wordt glashelder uitgelegd in het Deens, Duits en Engels. Er is een model gebouwd van het oorlogsschip en hoe waarschijnlijk het graf er in zijn totaliteit uitgezien moet hebben.

Buiten kun je naar de haven lopen om een kopie van het oorlogsschip te bekijken. Verbazingwekkend hoe met een relatief kleine boot de Vikingen over de zeeën zijn gevaren.

Je kunt ook in de grafheuvel zelf komen waar je de originele boot onder geconditioneerde omstandigheden kunt zien liggen inclusief de restanten van de spullen die (al dan niet gedeeltelijk) vergaan zijn, zoals botten van de geofferde dieren. Maar het schip is qua romp nog volkomen in takt.

Tenslotte kun je nog twee kopieën aantreffen van ambachtshuizen die vlak bij de haven in een dorp stonden. Het terrein is nog volledig in ontwikkeling.

Ik was nooit zo heel erg geïnteresseerd in de Vikingentijd maar dit museum heeft er voor gezorgd dat die interesse nu wel gewekt is.

Uitgeblust

Na ca. 3 uur verlaat ik het museum en heb ik geen zin meer om verder te reizen. Ik merk dat inmiddels mijn hoofd vol zit met ideeën en indrukken die ik nog allemaal verwerken moet. Er kan niet veel meer bij.

Dus in de buurt een mooie overnachtingsplek gevonden in een natuurgebied waar Luna zich kan uitleven en dat heeft ze wel verdiend want bij het Vikingmuseum heeft ze toch, heel braaf en rustig, twee uur in de auto moeten wachten. Dus de rest van de middag besteed aan niets doen, beetje lezen, beetje wandelen, beetje spelen met Luna, beetje blog schrijven, beetje mailen kortom een beetje van alles en van niets.

Door Denemarken

Vandaag verlaat ik Zweden en steek ik de Sont over van Helsingborg naar Helsingor waar ik het Kronborg kasteel bezoek. Ik rijd naar een prachtige Camperplaats om de nacht door te brengen (143/9.602 km).

Vertrek uit Zweden

Vanochtend toch met enige weemoed een laatste wandeling met Luna langs het strand gemaakt in Zweden. Ik steek met een ferry de Sont over van Helsingborg in Zweden naar Helsingor in Denemarken. Gisteren kon ik geen reservering maken maar dat bleek helemaal geen probleem te zijn. Er varen 4 ferry’s per uur en je kunt aan een betaalpaal gelijk je ticket betalen en de ferry oprijden. De overvaart is ook slechts 20 minuten dus binnen 30 à 45 minuten ben je aan de overkant. Kosten ca. 130 Euro.

Gelijk als je de ferry afrijdt merk je het verschil met Zweden. In de zin dat het stadje Helsingor een prachtig stadje is. Met veel oude gebouwen die goed gerestaureerd en onderhouden zijn, een levendige sfeer. Dus geheel het tegengestelde van wat ik in Zweden ben tegengekomen. Zo kan het dus ook. Je hoeft je eigen stad niet lelijker te maken. Je kunt hem ook mooier maken.

Kasteel Kronborg

Ik rijd gelijk een paar kilometer door naar de parkeerplaats van het Kronborg kasteel. Het is er ondanks de maandag toch al heel erg druk. Niet iedereen komt voor het kasteel want er zijn tal van musea rond het kasteel gebouwd waaronder een scheepsvaartmuseum. Het hele terrein rond het kasteel wordt opnieuw ontwikkeld waaronder een in aanbouw zijnd toekomstig museum (nu al prijswinnend) dat gedeeltelijk ondergronds wordt gebouwd. Indrukwekkend en zeer verschillend van de ronduit armetierige museumcultuur van Zweden.

Het Kronborg van Shakespeare

Het Kronborg kasteel is bij ons Niet-Denen vooral bekend om de plaats waar Shakespeare zijn drama Hamlet heeft gesitueerd.

Het drama vertelt het verhaal van Prins Hamlet van Denemarken die rouwt om de dood van zijn vader, koning Hamlet. Hij ontdekt dat zijn vader is vermoord door zijn oom Claudius, die vervolgens koning is geworden en met Hamlets moeder is getrouwd. Hij zweert wraak maar zijn besluiteloosheid en de gevolgen van zijn acties leiden tot een kettingreactie van geweld en dood waarbij uiteindelijk bijna alle hoofdpersonen sterven inclusief Hamlet zelf.

Het is nog steeds niet helemaal duidelijk of Shakespeare zelf Kronenborg heeft bezocht of niet. De beschrijving en situering van het kasteel in het drama doen vermoeden dat dat wel het geval is maar er is nog steeds geen onomstotelijk bewijs voor gevonden.

Het Kronborg van de Denen

Maar voor de Denen is het niet in de eerste plaats de locatie waar het drama Hamlet zich afspeelt. Het is een plaats waar een belangrijk deel van de geschiedenis van Denemarken heeft plaatsgevonden.

Het kasteel dateert al uit het begin van de 15^e eeuw. Maar in de loop van de 16^e eeuw is het kasteel steeds belangrijker geworden vanwege de ligging aan de Sont. Het is de smalste oversteek tussen het huidige Denemarken en Zweden als verbinding tussen de Oostzee en de Noordzee Een prima plaats dus om tol te heffen en er schathemeltjerijk van te worden.

Vanwege het strategisch belang van de plaats is er met name in de 16^e en 17^e eeuw veel werk van gemaakt om de fortificatie sterk te maken. Ook is het kasteel zelf steeds verder uitgebouwd tot het renaissance-kasteel dat het uiteindelijk is geworden. Koning Frederick II heeft daar een belangrijke rol in gespeeld. We moeten niet vergeten dat destijds Denemarken een van de belangrijkste naties van de wereld was voordat Nederland die positie overnam.

De architectuur en het leven op Kronborg

Het kasteel is grotendeels een voorbeeld van renaissance architectuur: precieze mathematische verhoudingen, verlangen naar symmetrie, juiste proporties en harmonie. Dat alles wordt je onmiddellijk duidelijk als je de overweldigende binnenplaats binnentreedt. Ook de aankleding van de inrichting van het kasteel ademt renaissance. In de kapel vond ik vooral de rijke cassettenplafonds daarvan een sterk voorbeeld.

Vrijwel het hele kasteel is te bezoeken en daardoor kom je veel te weten (mede door de uitstekende korte schriftelijke toelichtingen) over de leefstijl die destijds heerste binnen zo een kasteel. Een en ander is ook heel aantrekkelijk voor kinderen gemaakt.

Indrukwekkend waren de kazematten onder het kasteel waar in tijden van belegering een leger van 1.000 man het gedurende 4 maanden kon uithouden. Als gebruik als gevangenis lijkt het me voor een minder aantrekkelijk verblijf te hebben gezorgd.

Volstrekt terecht is ook dit kasteel erkend door Unesco als historisch erfgoed.

Na dit bezoek ben ik verder gereden door Denemarken in de richting van de Duitse grens. Maar daar ben ik bij lange na niet in geslaagd.

Een vooroordeel geslecht

Omdat je in Denemarken niet ‘wild’ mag overnachten ben ik op zoek gegaan naar een camperplaats en die vond ik nabij Ringsted. Een prachtige plek in het groen en een prettige ontvangst. Er is hierdoor gelijk een aantal van mijn vooroordelen ten aanzien van camperplaatsen van de kaart geveegd. Nog lang buiten gezeten en met Luna gelopen. Morgen moet ik toch wel tot de grens met Duitsland kunnen komen.

De Zuidwest kust van Zweden

Een laatste etappe door Zweden langs de westkust (165/9.459 km)

De teloorgang van het typische Zweden

Vandaag is het waarschijnlijk de laatste etappedag door Zweden. Hoe meer ik naar het zuiden rijd, hoe minder kenmerkend de omgeving wordt. De steden vallen nauwelijks nog te onderscheiden van andere Europese steden, zeker wat de buitenwijken betreft. Er is bijna geen houten huis te vinden en de rood geschilderde huizen zijn nog mondjesmaat aanwezig. Ik volg wel zo min mogelijk de snelwegen en zoek de routes langs de zee.

Tylosand

De eerste plaats waar ik een korte pauze houd is Tylösand. In mijn gewraakte gids wordt deze plaats gekenschetst als een zeer luxe badplaats. Maar luxe is er ver te zoeken.

Net als bij andere badplaatsen bevindt zich vlak achter de duinen een ongelooflijk eenvormige verzameling van vakantiehuisjes. De huisjes zijn nauwelijks groter dan een paar vierkante meter met een nog kleiner tuintje. Het gaat om honderden zo niet om ruim over de duizend vakantiehuisjes. Dat associeer ik toch niet met een luxe badplaats. Maar voor de bewoners prima. Je hoeft de eerste duinenrij maar over te klimmen en je bent aan het strand.

Halmstad

Halmstad is al ontstaan rond 1300 maar door een alles verwoestende brand in 1619 heeft de Deense koning deze stad weer laten opbouwen tot (volgens de gewraakte gids) een ideale renaissancestad. Wel dat is ofwel een leugen ofwel de gemeentebesturen hebben er alles aan gedaan om de pracht en praal van deze stad grondig om zeep te helpen. Ik houd beide opties open. Maar het is wel een feit dat Zweedse gemeentes een groot talent hebben ontwikkeld om de steden er zo onaantrekkelijk mogelijk te laten uitzien.

Ik spreek een man aan om te weten te komen welke de meest interessante straten zijn om door te lopen. Hij noemt de Stora Torg en de Storgatan. Maar zegt hij waarschuwend, heb maar niet al te hoge verwachtingen want echt mooi is het niet. En dat blijkt waar te zijn. Hoe is het in godsnaam mogelijk dat een op zich enkele fraaie gevel volledig aan het zicht onttrokken wordt door er een ongekend lelijk overdekt terras voor te zetten. In het park dat net buiten de stadspoort ligt spreek ik weer iemand onder andere over dit fenomeen. Hij beaamt het en zegt dat degene die betaalt ook bepaalt. Maar is er dan geen regulering vanuit de gemeente mogelijk? Daar moet de man hartelijk om lachen. Zweden haten overheidsingrijpen en dat gebeurt dan ook niet.

Als ik terugloop weigert Luna nog een stap door de Storgatan te zetten. Ze gaat zitten en kijkt me aan: knappe jongen die mij hier nog door deze straat laat lopen. Omlopen dan maar.

Weer zo een teleurstelling na de waarderende en soms wel bewonderende beschrijvingen in de reisgidsen. We klagen wel vaak over Amsterdam maar als ik mijn geboortestad vergelijk met deze troosteloze steden dan doet Amsterdam het nog niet eens zo gek.

Kullaberg

Terug naar de kust maar weer. En daar wacht mij een aangename verrassing. De weg naar het uiteinde van het schiereiland Kullaberg gaat door een mooi bebost gebied afgewisseld door kleine landbouwgebieden. Ook passeer ik enkele smaakvolle badplaatsen.

Aan het einde van het schiereiland dat op een rotspunt ligt heb ik een mooi uitzicht over de omringende zee. Er staat ook een (niet zo fraaie maar ongetwijfeld functionele) vuurtoren, die qua lichtopbrengst de krachtigste van Zweden blijkt te zijn.

Domsten

Het is inmiddels al over vieren als ik in Domsten aankom. Ik probeer eerst een ticket te reserveren voor de ferry van Helsingborg (Zweden) naar Helsingor (Denemarken). Maar de website geeft aan dat er geen boekingen voor maandag mogelijk zijn. Dat verhaal ken ik. Ik rijd morgenvroeg maar naar de haven zelf om daar gewoon offline een ticket te kopen. Dat is me eerder ook gelukt.

In Domsten vind ik een mooie overnachtingsplek in een fraai dennenbos dat overgaat in een grasland dat op zich weer grenst aan de kust. Ik ga met Luna nog een flink stuk langs de kust lopen. Ook hier is het weer doodstil. Ik ben de enige op het strand en op het weidegebied achter de duintjes liggen of spelen niet meer dan 20 ouders met kinderen.