Camperreis Provence dag 2: Van Culles les Roches naar La Forêt bij Surgy

Vézelay

De 2e dag van de camperreis Provence breng ik bijna helemaal door in Vézelay waar heel veel te zien is. Met name de basiliek is indrukwekkend. Daarna doorgereden naar de overnachtingsplaats in La Forêt. Niet de mooiste overnachtingsplek maar wel gelegen aan het bijzonder mooie Canal du Nivernais.

Niet al te vroeg opgestaan en na het ontbijt rond 9.00 uur vertrokken. Ik wilde heel graag Vézelay eens een keer bezoeken. Ik was daar niet al te ver van verwijderd. Dus op weg naar het noordwesten. Aanvankelijk rijd ik door de Bourgogne met al zijn wijnvelden en langs de châteaux met de Grand Cru’s. Er was volop bedrijvigheid met de druivenpluk. Daarna door een landbouwgebied gereden dat later overgaat in de uitlopers van de Morvan. Omdat Vézelay tot het erfgoed behoort van de Unesco, verwachtte ik grote drukte. Maar dat viel heel erg mee.

Vézelay

De grote parkeerplaats die plaats bood aan honderden auto’s werd nu slechts bezet door ca. 25 auto’s. De vele restaurants en terrassen rond het dorp waren ook slechts mondjesmaat bezet. Tja, dat zijn de voordelen van het reizen in het laagseizoen. Vanaf het begin van het dorp leidt er een steile straat naar het plein waar de basiliek staat. Hij is niet zeer hoog maar heeft wel een zeer lang schip. Het klooster dat er voorheen gevestigd was en waarvan nog resten te vinden zijn, stamt uit de 9^e eeuw.

In 1050 werd de kerk gewijd aan Maria Magdalena omdat men, naar men zei, beschikte over relieken van haar. Dat bracht een vloedgolf van pelgrims met zich mee die veelal op bedevaartreis waren naar Santiago de Compostella. De kerk werd door de eeuwen heen uitgebreid. Totdat een oude strijd tussen Vézelay en La Sainte Baume weer oplaaide rond de vraag wie de echte relieken van Maria Magdalena bezat omdat ook La Sainte Baume beweerde over dergelijke relieken te beschikken. De strijd werd beslecht door de paus die de rechten toekende aan de oudste parochie en dat was dus niet Vézelay.

Daarna liep de welstand van Vézelay terug. Dat bracht ook verwaarlozing van de kerk met zich mee hetgeen tot verval leidde. Pas in de loop van de 19^e eeuw attendeerde de romancier Prosper Mérimee (die tevens inspecteur van de monumenten was) op het teloorgaan van dit indrukwekkende monument. Kort daarna volgde een restauratie die meer dan 30 jaar in beslag genomen heeft en nog steeds niet helemaal afgerond is.

De basiliek is indrukwekkend. De ligging op de heuvel en het uitzicht er omheen is uniek. De omvang is ook indrukwekkend. Er is een enorme narthex, die al een soort kerk op zich is maar dan volgt er nog de echte basiliek die vijf keer zo lang is. Hoogtepunt van de basiliek is het Timpaan van het middenportaal. Zeer gedetailleerd en zeer natuurgetrouw. Een fijnzinnigheid die ik zelden eerder ben tegengekomen.

Sommige mensen denken dat dit beroemde timpaan boven de ingang van de kerk zit en fotograferen die dan ook vlijtig maar de timpaan is aangebracht bij de ingang van de kerk aan het einde van de narthex en daar lopen ze vaak zonder naar boven te kijken onderdoor. Dan kom je in de basiliek zelf. Opvallend vond ik dat de kerk baadde in het licht hetgeen versterkt werd door de lichte steen die gebruikt is. Ik vermoed een soort mergel. Omdat heel veel onderdelen gerestaureerd zijn en er nieuw uitzien zorgt dat er voor dat het er zelfs nog lichter uit ziet. In de crypte zijn de relikwieën te vinden van Maria Magdalena.

Ook de buitenkant is voor een groot gedeelte gerestaureerd en ziet er soms als nieuw uit. Daardoor komt deze kerk niet erg doorleefd op mij over en heeft het niet de warme sfeer die ik zo aantrekkelijk vind bij veel oude kerken.

Na het bezoek aan de basiliek een bezoek gebracht aan het Maison Jules Roy. Jules Roy is een beetje in vergetelheid geraakte schrijver die geboren is in Algerije maar na veel omzwervingen een groot gedeelte van zijn leven in Vézelay heeft gewoond. Ik kende de schrijver niet maar een vriendelijk dame die het huis beheert heeft mij het een en ander verteld.

Het was een duizendpoot die romans, gedichten, theater, filosofische verhandelingen e.d. heeft geschreven. Hij verkeerde in kringen van de belangrijkste erflaters van de Franse beschaving van zijn tijd en was sterk bevriend met Albert Camus. Zijn werkkamer is toegankelijk. Ik ben altijd gek op dit soort kamers waarin veel van zijn boeken staan maar vooral ook veel foto’s van tijdgenoten en brieven. Tegenwoordig wordt de tweede etage gebruikt door veelbelovende schrijvers in residence. De tuin is prachtig gelegen met een weids uitzicht over de omgeving.

Toch eens kijken of ik een boek van hem kan lezen. Ik vrees dat ze niet vertaald zijn in het Nederlands. De beheerster van het museum raadde mij aan om te beginnen met een autobiografische schets waarin het woord barbare in de titel zit. Ik moet dat nog terugzoeken.

Tenslotte nog een bezoek gebracht aan het museum Zervos. Zervos was een Griek en genaturaliseerd tot Fransman (tijdens het Vichy regime is zijn nationaliteit hem enkele jaren ontnomen). Zervos was een groot verzamelaar van kunst rond de jaren 30. Hij is vooral bekend van zijn Cahiers d’art die hij tot 1960 uitbracht. Ook heeft hij de 33-delige catalogus van het werk van Picasso uitgebracht. Omdat het een geldverslindend project was werd het mede gesteund door kunstenaars als Ernst, Giacometti, Léger, Miro, Picasso e.a. die hem schilderijen schonken ter financiering van zijn uitgaven.

Zo heeft hij uiteindelijk een grote kunstverzameling opgebouwd. Een van zijn kunstvrienden was Romain Roland die in Vézelay woonde. Zervos heeft voor zijn dood een groot gedeelte van zijn kunstverzameling geschonken aan Vézelay. In de helaas wat kleine kamers lagen en hingen tal van boeken, schetsen, litho’s en mobiles van de hiervoor genoemde kunstenaars. In het bijgebouw was een interessant overzicht te zien van de correspondentie, verluchtigd met foto’s (Man Ray), tussen Zervos en Roland.

Canal du Nivernais

Vervolgens nog 30 km naar het westen gereden naar mijn overnachtingsplaats in La Forêt bij Marie Claude Masson Moreau. Zij en haar echtgenote verbouwen en verkopen streekproducten. Ik kon een plaats krijgen naast het woonhuis. Niet de mooiste plek maar wel op een paar passen afstand gelegen van het Canal du Nivernais en de vlak daarlangs stromende Nivernaise. Het deed mij sterk denken aan en terugverlangen naar de bootvakantie die ik een paar jaar geleden met Irina en de kinderen gemaakt heb over het Canal de Bourgogne. Ik heb nog een paar uur langs het kanaal gezeten en gelezen in Voskuils ‘De Buurman’ en genoten van de steeds weer wisselende kleuren gedurende de zonsondergang. Daarna koken en nog een half uur langs het kanaal gelopen. Tenslotte mails beantwoord en verslag geschreven. Rond 22.30 uur ging het licht uit.

e